Hoofdperiodiciteit

Hoofdperiodiciteit is een term die in sommige Nederlandse bronnen wordt gebruikt om de belangrijkste of dominante herhalingsafstand in een tijdreeks of signaal aan te duiden. In deze betekenis verwijst het naar de fundamentele periode waarmee het patroon het meest regelmatig terugkeert. De term is niet breed genormeerd en kan in verschillende vakgebieden net iets anders geïnterpreteerd worden.

Contexten waarin het begrip opduikt, omvatten statistiek, signaalverwerking, meteorologie en ecologie. Daar kan hoofdperiodiciteit worden onderscheiden van hogere harmonische periodiciteiten of van toevallige fluctuaties. In praktijk kan men hiermee doelen op seizoensgebonden patronen, dagelijkse ritmes of andere regelmatige cycli die het duidelijkst terugkomen in de data.

Bepaling van de hoofdperiodiciteit gebeurt doorgaans via frequentieanalyse. Methoden zoals Fouriertransformatie, Lomb-Scargle, autocorrelatie of wavelet-analyse kunnen worden ingezet om de dominante periodiciteit te identificeren. Bij niet-stationaire data kan het noodzakelijk zijn om lokaal de hoofdperiodiciteit te bepalen of tijd-variërende patronen te onderzoeken.

Relaties met andere concepten zijn onder meer de fundamentele periode, de hoofd- versus secundaire periodiciteiten en de interpretatie van harmonische bedrijfsdelen. Omdat de term weinig vaste definities heeft, is het belangrijk om in elke studie expliciet te vermelden hoe men hoofdperiodiciteit definieert en meet, zodat interpretatie en reproduceerbaarheid gewaarborgd zijn.

Zie ook: fundamentele periode, periodiciteit, harmonische, tijdreeksanalyse.