Groentsorten

Groentsorten zijn onderscheiden variëteiten van eetbare groenten die door selectie en veredeling zijn ontwikkeld. Een groentesoort zoals tomaat, paprika of ui omvat talloze varianten die verschillen in smaak, kleur, grootte, houdbaarheid en weerstand tegen ziekten. Groentsorten worden in zowel commerciële teelt als bij tuinieren gebruikt en kunnen via zaden of via vegetatieve vermeerdering worden voortgebracht.

Ze kunnen worden ingedeeld naar soort, zoals Solanaceae (tomaat, aubergine, paprika), Brassicaceae (kool, bloemkool) en Cucurbitaceae (komkommer, courgette), maar ook naar toepassing (salade, koken) of gewenste eigenschappen zoals opbrengst, ziekteresistentie of houdbaarheid.

Veredelaars kruisen planten en selecteren nakomelingen met gewenste kenmerken. Veel commerciële zaden zijn F1-hybriden, die uniformiteit en hoge opbrengst kunnen bieden, maar zaden uit deze hybriden kunnen minder stabiel terugkeren naar dezelfde eigenschap. Open-pollinated variëteiten (OPV) blijven true-to-type bij zadenvermeerdering, waardoor zij geschikt zijn voor zaadteelt en langdurig behoud.

Regulering en handel: in de Europese Unie worden groentsorten geregistreerd in officiële catalogi; plant variety rights (PVR) beschermen veredelingsrechten. Het CPVO beheert de Europese registratie en de Common Catalogue geeft overzicht van erkende variëteiten. Zaden worden verkocht via zaadbedrijven, tuincentra en online catalogi.

Toepassing en overwegingen: bij de keuze van groentsorten spelen klimaat, bodem, seizoen en culinaire voorkeuren een rol. Tuinders letten op kiemkracht, rijpingsduur en weerstand tegen specifieke ziekten; voor thuisgebruik kunnen OPV-variëteiten aantrekkelijk zijn omdat zaden eenvoudig bewaard en opnieuw gezaaid kunnen worden.