Formicazuur

Formicazuur, ook wel methaanzuur genoemd, is het eenvoudigste voorbeeld van een carboxylzuur en heeft de chemische formule HCOOH. Het is eenHeldere, kleurloze vloeistof bij kamertemperatuur en is sterk wateroplosbaar.

Natuurlijke bronnen en naamgeving vormen een belangrijk deel van de context. Formicazuur komt van nature voor in planten en dieren en wordt het bekendst aangetroffen in de afscheidingen van mieren uit de familie Formicidae. De naam is afgeleid van het Latijnse formica, wat “mier” betekent.

Productie en toepassingen verlopen doorgaans via industriële routes die methanol als uitgangsstof gebruiken. Een belangrijke methode is de oxidatie van methanol tot formicazuur, vaak via tussenproducten zoals methylformaat. Een alternatieve route gaat via hydrolyse van methylformaat of vormylchloride. Formicazuur en haar esters, zoals methylformaat, worden bovendien veel gebruikt in de organische synthese.

Eigenschappen en chemie. Formicazuur is een zwakke, monoprotische zuren met een pKa van ongeveer 3,75. Het is volledig in water oplosbaar en vertoont een kenmerkende, scherpe geur. Het kan esters vormen (zoals methylformaat) en dient als reagens in verschillende chemische reacties. In chemische systemen kan het ook functioneren als buffer.

Veiligheid en milieu. Formicazuur is corrosief en irritant voor huid en ogen. Inademing of inname kan schadelijk zijn. Het gebruik vereist passende persoonlijke beschermingsmiddelen en opslag in gesloten, goed geventileerde ruimtes. Bij morsen dient het aangestuurd te worden op gepaste wijze en opgeruimd volgens lokale voorschriften.