Epitheelbeklede

Epitheelbeklede is een term uit de biologie en geneeskunde die aangeeft dat een structuur bekleed is met epitheelweefsel. Epitheel is een groep cellen die oppervlakken van het lichaam bekleedt en organen en holten afdekt. Het epitheel ligt meestal op een basaalmembraan en heeft weinig tot geen bloedvaten; voeding en afvalwisseling verlopen via het onderliggende bindweefsel.

Het epitheel vervult uiteenlopende functies, zoals bescherming van onderliggende weefsels, secretie van slijm of enzymen en absorptie van stoffen. De functies hangen samen met de morfologie: celvorm (plat, kubisch, cilinder) en het aantal celniveaus (eenvoudig of gelaagd) bepalen kenmerken zoals doorlaatbaarheid en slijmproductie.

Structuren die epitheelbekleed zijn komen op veel plaatsen voor. De huid heeft een meervoudig plaveiselepitheel als beschermende barrière. De mucosa van de luchtwegen, spijsverteringskanaal en urinewegen is bekleed met cilindrisch of kubisch epitheel, vaak met speciale aanpassingen zoals trilhartjes of slijmbekercellen. De wanden van longen bevatten in delen platte epitheelcellen (plaveiselepitheel), en bloedvaten bestaan uit endotheel, een gespecialiseerde vorm van epitheel.

In histologie en pathologie wordt vaak beschreven of een structuur epitheelbekleed is, wat diagnostisch relevant kan zijn voor de interpretatie van weefsel of tumoren. Epitheelweefsel kan vrij snel regenereren vanuit stamcellen in de basale laag, waardoor epitheliale bekleding regelmatig vernieuwd wordt.