cilinder

Een cilinder is een ruimtelijk figuur met twee even grote en evenwijdige cirkelvormige basisvlakken en een gebogen oppervlak dat de bases verbindt. De as loopt door het midden van de bases. Er bestaan rechte cilinders, waarbij de as loodrecht staat op de bases, en scheve (of oblie) cilinders, waarbij de as niet loodrecht staat. Een cilinder kan massief zijn of hol, bijvoorbeeld als buis.

Parameters en basisformules: laat de straal van de basis r en de hoogte (de afstand tussen de bases) h zijn. Voor een massieve cilinder geldt V = π r² h. De totale oppervlakte is A = 2π r(h + r); de zijoppervlakte is 2π r h. Een holle cilinder heeft buitenstraal R en binnendraal r (R > r). Het volume is V = π h (R² − r²). De totale oppervlakte is A = 2π h (R + r) + 2π (R² − r²) (de buiten- en binnenkant plus de uiteinden).

Eigenschappen en waarnemingen: vlakke snedes parallel aan de bases leveren cirkels; een snede die de as bevat geeft een rechthoek met afmetingen 2r bij h; schuine sneden door een cilinder leveren in het algemeen ellipsen op. Cilinders komen veel voor in technische toepassingen en ontwerp, zoals pijpen en buizen, cilinders in verbrandingsmotoren, hydrauliekonderdelen en opslag-/verpakkingsvormen.

Zie ook: cilinder (meetkunde), cilindrische coördinaten.