Duidt

Duidt is de derde persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van het Nederlandse werkwoord duiden. Duiden betekent onder meer aangeven wat iets betekent, wijzen op een verband of oorzaak, of een betekenis toekennen. In zinnen als "De cijfers duiden op een stijgende trend" geeft duiden aan wat de situatie suggereert. In sommige contexten kan duiden ook een zekere interpretatie aanduiden, maar die nuance wordt vaker uitgedrukt met het verwante werkwoord deuten.

Verschil met deuten: duiden en deuten zijn verwant maar hebben verschillende betekenissen. Duiden gaat meestal over aangeven, tonen of aanwijzen van betekenis. Deuten verwijst vaker naar het interpreteren of afleiden van feiten op basis van aanwijzingen.

Vervoeging: tegenwoordige tijd: ik duid, jij duidt, hij/zij/het duidt; wij duiden, jullie duiden, zij duiden. Verleden tijd: ik/je/jij/zij/het duidde; wij/zij duidden. Voltooid deelwoord: geduid. De vormgeving volgt de algemene regels voor werkwoorden in de Nederlandse taal, met de -dending in de derde persoon enkelvoud en plural.

Etymologie: het woord komt uit het West-Germaanse taalspectrum en is verwant aan Duitse deuten; beide woorden delen de basisbetekenis van aangeven, weergeven of wijzen. In de praktijk kennen veel dialecten en schrijfstijlen nuances toe aan duiden versus deuten, maar beide wortels blijven nauw met elkaar verbonden.

Voorbeelden: De cijfers duiden op een stijgende trend. De onderzoekers duiden met hun bevindingen op een verbetering. In de medische rapportage kan het teken duiden op een fout in de meting. Deze zinsbouw illustreert hoe duiden meestal wordt toegepast om aan te geven wat een signalering of bewijs pogingen suggereert.

Zie ook: duiden; deuten.