Dierenonderzoek

Dierenonderzoek is wetenschappelijk onderzoek waarbij dieren worden gebruikt om kennis te vergaren over biologische processen, ziekten en behandelingen. Dieren worden ingezet in laboratoria, klinische studies en productveiligheidsonderzoeken. Veel gebruikte proefdieren zijn muizen en ratten, maar ook konijnen, honden en niet-menselijke primaten komen voor. Doeleinden variëren van fundamenteel inzicht tot ontwikkeling van medicijnen en toxologie. Het doel is om de gezondheid en veiligheid te verbeteren, met aandacht voor dierwelzijn.

Onderzoeksgebieden omvatten basisbiologie, pathofysiologie en de evaluatie van medicijn- of chemische reacties. Dierproeven kunnen helpen bij het begrijpen van ziekteprocessen, het bepalen van effectieve doseringen en het inschatten van risico's voor mensen en dieren.

Regelgeving en ethiek: Dierenonderzoek is streng gereguleerd. In de Europese Unie geldt Richtlijn 2010/63/EU die dierproeven reguleert en vereist vergunningen, welzijnsbeoordelingen en het vastleggen van dierenpassen. Ook nationale wetten spelen een rol.

Het uitgangspunt van de 3R-principes (vervanging, vermindering en verfijning) vormt de kern van beleid en evaluatie. Dierethiekcommissies beoordelen aanvragen en monitoren naleving van welzijnsnormen.

Alternatieven zoals in vitro-methoden, cellijnen, computersimulaties en organ-on-a-chip-technologie worden steeds vaker ingezet om dierproeven te verminderen of mogelijk te vervangen.

Publieke discussie over dierenonderzoek gaat over wetenschappelijke waarde, dierenwelzijn en transparantie. Vooruitgang hangt af van het verantwoorden van testen en het blijven investeren in vervangingstechnieken en betere dierzorg.