Dichromatie

Dichromatie is een vorm van kleurenzichtstoornis waarbij één van de drie soorten kegeltjes in het netvlies ontbreekt of niet goed functioneert. Normaal zien mensen kleuren via drie soorten kegeltjes, die gevoelig zijn voor lange (L), middelhoge (M) en korte (S) golflengten van licht. Bij dichromaten blijven twee kegeltypen over, terwijl de derde ontbreekt: dit leidt tot beperkte kleurperceptie en problemen bij het onderscheiden van bepaalde tinten.

Er worden drie hoofdtypen onderscheiden. Protanopie ontstaat wanneer het L-cone (respons op rood) ontbreekt of ernstig verstoord is; roodtinten en aanverwante kleuren zijn vaak moeilijk te onderscheiden en rood kan donkerder lijken. Deuteranopie betekent het ontbreken van het M-cone (respons op groen); groen en rood kunnen op dezelfde manier verwisseld of vervaagd worden. Tritanopie houdt in dat het S-cone (respons op blauw) ontbreekt; blauw en geel zijn vaak lastig te onderscheiden en de tinten kunnen onnatuurlijk aanvoelen. Protanopie en deuteranopie zijn de meest voorkomende vormen en komen meestal X-gebonden overerving met zich mee; tritanopie is zeldzamer en kan autosomaal overerven.

Invloed op dagelijks leven: dichromaten herkennen veel dagelijkse objecten en vormen nog wel, maar kleurafhankelijk werk en taken zoals kleurdifferentiatie, kaartlezen of bepaalde kleurgecodeerde systemen kunnen problematisch zijn. Diagnose gebeurt met kleurtesten zoals Ishihara-plaatjes of aanvullende kleurvermenigvuldigingstests. Er bestaat geen genezing; hulpmiddelen zoals aangepaste kleurcodering, labels en soms speciale brillen kunnen helpen bij specifieke taken, maar dragen niet bij aan volledig herstel van normaal kleurenzien.