Coördinatiemechanismen

Coördinatiemechanismen zijn methoden waarmee organisaties activiteiten, informatie en middelen op elkaar afstemmen om gezamenlijke doelstellingen te realiseren. In de organisatietheorie worden deze mechanismen vaak gekoppeld aan de ideeën van James D. Thompson over taakinterdependentie en aan het latere werk van Jay R. Galbraith over organisatieontwerp. Ze beschrijven hoe een organisatie structuur en regels kan inzetten om onderlinge afhankelijkheden tussen afdelingen en teams efficiënt te managen.

De vijf hoofdmechanismen volgens Galbraith zijn directe supervisie, standaardisatie van werkzaamheden, standaardisatie van outputs, standaardisatie van vaardigheden en onderlinge afstemming (mutual adjustment). Direct toezicht houdt in dat een manager de activiteiten coördineert door instructies te geven, taken toe te wijzen en prestaties te controleren. Standaardisatie van werkzaamheden codificeert hoe taken worden uitgevoerd via procedures en routines. Standaardisatie van outputs bepaalt welke resultaten of prestatienormen gehaald moeten worden, waardoor afzonderlijke units flexibel kunnen opereren zolang de gewenste uitkomsten worden bereikt. Standaardisatie van vaardigheden richt zich op gedeelde competenties en kwalificaties, zodat werknemers uit verschillende delen van de organisatie op hetzelfde niveau kunnen opereren. Onderrkin afstemming of mutual adjustment is een informele vorm van coördinatie waarbij medewerkers door communicatie en aanpassing direct op elkaar reageren.

In de praktijk combineren organisaties vaak meerdere mechanismen, afhankelijk van de aard van de taken en de onderlinge afhankelijkheden. Een keuze voor meer formaliteit kan de efficiëntie vergroten bij routinematige taken, maar kan wendbaarheid verminderen bij complexe, onzekere omgevingen.