Communicatieondersteuning

Communicatieondersteuning is een verzamelterm voor middelen en maatregelen die de uitwisseling van informatie tussen mensen mogelijk maken of verbeteren wanneer iemand moeite heeft met gesproken of geschreven taal. Het doel is effectieve participatie en begrip, zowel individueel als in groepsverband.

Toepassingsgebieden en doelgroepen: mensen met spraak- en taalstoornissen (zoals afasie), communicatiestoornissen door gehoor- of visuele beperkingen, neurologische of cognitieve aandoeningen, autisme, of niet-verbale communicatie. Ook migranten en mensen met beperkte taalvaardigheid kunnen baat hebben bij ondersteuning. De toepassing vindt plaats in onderwijs, zorg, arbeid en openbare dienstverlening, maar ook in media en dagelijks sociale interacties.

Voorbeelden van middelen en technieken: augmentatieve en alternatieve communicatie (AAC) zoals spraak- en beeldgestuurde systemen, gebarentaal, pictogrammen en symbolen; gebruik van eenvoudige of heldere taal; visuele supports en geschreven uitleg; tolken en gebarentolken; ondersteunende technologieën en apps die communicatie vergemakkelijken. De keuze van middelen sluit aan bij de individuele mogelijkheden en situatie.

Implementatie en ondersteuning: professionals zoals logopedisten en communicatiedeskundigen, naast opvoeders, zorgverleners en begeleiders, spelen een rol bij het opstellen van een communicatieondersteuningsplan, training van betrokkenen en evaluatie van effectiviteit. Belangrijk is afstemming op de persoonlijke behoeften en samenwerking tussen zorg, onderwijs en familie.

Doel en impact: door communicatieondersteuning kunnen mensen met communicatieve beperkingen volwaardig deelnemen aan dagelijkse activiteiten, onderwijs en werk, en ervaren zij meer autonomie, zelfvertrouwen en sociale participatie.