Beveiligingsrelais

Beveiligingsrelais zijn elektronische of elektromechanische relais die in veiligheidskringlopen van machines dienen om signalen van beveiligingssensoren te evalueren en een veilige uitschakeling van de machine te realiseren. Ze worden ingezet om potentieel gevaarlijke bewegingen snel en betrouwbaar te stoppen en te voorkomen dat een defecte sensor een ongewenste aansturing blijft geven.

In gebruik ontvangen beveiligingsrelais signalen van apparaten zoals noodstopknoppen, veiligheidsdeur- of -klepcontacten, veiligheidssensoren (bijv. lichtgordijnen, drukgevoelige matten) en geleiden zij dit naar het schakelsysteem dat de machine stopt. Een kenmerk is de fail-safe werking: bij detectie van een onveilige toestand of bij een fault zullen de uitgangen zo worden gezorgd dat het veiligheidscircuit openklapt of de actuator uitschakelt. Moderne beveiligingsrelais bevatten vaak redundante kanalen en zelfdiagnose om verkeerde signalen of uitval vroegtijdig te melden.

Beveiligingsrelais kunnen verschillende typen hebben, waaronder add-on of pass-through varianten, en ze bieden doorgaans meerdere kanalen om veiligheidssignalen te monitoren en te verwerken. Ze zijn ontworpen om te voldoen aan veiligheidseisen uit normen zoals ISO 13849-1 en IEC 62061, waarbij functies zoals Performance Level of SIL-compatibiliteit een rol spelen. De keuze voor een relais hangt af van de complexiteit van de veiligheidsfunctie, gewenste redundantie en de integratie met overige veiligheids- of besturingssystemen.

Toepassingen vindt men voornamelijk in productieomgevingen waar noodstopcircuits, beveiligde schuiven en safety interlocks, of beveiligingsgordijnen en matten betrouwbaard moeten stoppen bij een fout. Regelmatig testen en onderhoud van het veiligheidsrelais is essentieel om de betrouwbaarheid van het veiligheidsniveau te waarborgen.