Autoimmuunklachten

Autoimmuunklachten zijn klachten die ontstaan doordat het immuunsysteem het eigen lichaam aanvalt. Ze variëren sterk per persoon en per aandoening en kunnen tijdelijk of chronisch zijn. Vaak vormen ze het resultaat van onderliggende auto-immuunziekten of syndromen.

Kernmechanismen zijn verlies van zelftolerantie, autoantistoffen en autoreactieve T- en B-cellen, waarbij ontsteking organen of weefsels beschadigt. Genetische aanleg, infecties en hormonale factoren kunnen het ontstaan beïnvloeden.

Veel voorkomende autoimmuunaandoeningen zijn reumatoïde artritis, ziekte van Graves, diabetes type 1, lupus, multiple sclerosis en coeliakie. Klachten kunnen onder meer gewrichtspijn, vermoeidheid, huiduitslag, duizeligheid, spijsverteringsklachten of gevoelloosheid zijn.

Diagnostiek vereist anamnese en lichamelijk onderzoek, aangevuld met bloedonderzoek op autoantistoffen (bijv. ANA, RF, anti-CCP, anti-TPO), ontstekingsmarkers en organ-specifieke tests. Soms zijn beeldvorming of functionele tests nodig.

Behandeling is gericht op symptoomverlichting en remming van de immuunactiviteit. Mogelijke maatregelen zijn NSAID’s, corticosteroïden, DMARDs en biologische middelen, soms gecombineerd met leefstijlaanpassingen en revalidatie. De prognose varieert per aandoening.

Epidemiologisch komen autoimmuunaandoeningen wereldwijd veel voor, vooral bij vrouwen. Een ontstane klacht kan een aanwijzing zijn voor een onderliggende aandoening, maar bevestiging vereist medische evaluatie.