Arbeidsrehabilitatie

Arbeidsrehabilitatie is een multidisciplinaire benadering die gericht is op terugkeer naar werk of behoud van arbeidsparticipatie bij mensen met ziekte of beperking. Het combineert medische behandeling, functionele training en werkaanpassingen met als doel de arbeidscapaciteit te herstellen of te compenseren, zodat de werknemer weer of langer kan deelnemen aan het werk. Professionals uit zorg, revalidatie en bedrijfsleven werken hierbij samen.

Het proces begint meestal met een beoordeling van de werkcapaciteit en de aard van de beperkingen, gevolgd door een individueel rehabilitatieplan met doelen, een tijdpad en evaluatiemomenten. De interventies kunnen bestaan uit fysiotherapie of ergotherapie, cognitieve en psychologische ondersteuning, arbeidstraining, coaching en begeleiding bij het zoeken naar aangepast werk. Daarnaast komen maatregelen op de werkplek voor, zoals taakherverdeling, deeltijdwerk, flexibele uren en ergonomische aanpassingen.

Arbeidsrehabilitatie vindt plaats in diverse settings, waaronder ziekenhuizen, revalidatiecentra, sociale zekerheidsinstellingen en via samenwerking met werkgevers. De financiering verschilt per land en regeling; de kosten worden vaak gedragen door zorgverzekeraars, arbeidsongeschiktheidsregelingen of werkgevers, soms via gecombineerde financiering. Een belangrijke randvoorwaarde is een goede afstemming tussen zorgverleners, re-integratieadviseurs en de werkgever.

Onderzoek wijst uit dat vroeg gestart en integraal uitgevoerde arbeidsrehabilitatie vaker leidt tot kortere ziekteperiodes en een grotere kans op terugkeer naar werk, vooral bij aandoeningen zoals musculo-skeletale klachten, psychische aandoeningen en herstel na letsel. De resultaten variëren per sector en individuele situatie. Succesfactoren zijn maatwerk, duidelijke doelen, continue communicatie en tijdige werkhervatting met passende aanpassingen; uitdagingen blijven coördinatie, wachttijden en de koppeling tussen zorg en werkgever.