randvoorwaarde

Een randvoorwaarde is een voorwaarde die moet worden nageleefd om een model, probleem of proces goed te definiëren of oplosbaar te maken. De term komt voor in wiskunde, natuurkunde, optimalisatie en projectmanagement. Het kan dienen als grensvoorwaarde, als voorwaarde voorafgaand aan een handeling of als algemene beperking.

In wiskunde en natuurkunde betekent randvoorwaarde vaak een grensvoorwaarde bij een differentiaalvergelijking of een grenswaardeprobleem. Voorbeelden zijn de Dirichlet-voorwaarde, waarbij de waarde van de onbekende op de grens is opgegeven, en de Neumann-voorwaarde, waarbij de afgeleide of flux op de grens wordt gespecificeerd. Soms worden ook initieelvoorwaarden beschouwd als randvoorwaarden in tijd-afhankelijke problemen.

In optimalisatie en operatiemanagement verwijst randvoorwaarde naar een beperking die de haalbare set beperkt. Deze kunnen gelijkheden of ongelijkheden zijn, zoals x ≥ 0, som(x) ≤ budget of materiaalkenmerken. Randvoorwaarden zorgen ervoor dat oplossingen rekening houden met bronnen, regelgeving en technische grenzen.

In informatica en projectplanning kan een randvoorwaarde een preregel of externe beperking betekenen die nodig is voordat een taak kan starten, bijvoorbeeld afhankelijkheden tussen systemen, platformvereisten of wettelijke vereisten.

Etymologisch komt randvoorwaarde van rand (rand) en voorwaarde (voorwaarde). In de praktijk is randvoorwaarde vaak meervoudig randvoorwaarden; de singularis randvoorwaarde wordt gebruikt voor een enkel voorwaarde.