zilverdeeltjes

Zilverdeeltjes zijn nanoschaal deeltjes van elementair zilver, meestal kleiner dan 100 nanometer in diameter. Door hun kleine formaat hebben ze een hoog oppervlak-tot-volumeverhouding en vertonen ze eigenschappen die afwijken van bulkzilver, zoals een specifieke optische respons en een verhoogde neiging zilverionen (Ag+) vrij te geven. De antimicrobiële activiteit van zilverdeeltjes ontstaat mede door deze ionen die kunnen interageren met celmembranen en eiwitten van micro-organismen, wat leidt tot remming van groei of dood van de cel.

Productie en stabilisatie: zilverdeeltjes worden vaak chemisch gesynthetiseerd via reductie van zilvernitraat (AgNO3) met reductiemiddelen zoals natriumtetraboride (NaBH4) of citraat, gevolgd door stabilisatie met polypathen zoals polyvinylpyrrolidon (PVP) of citraat om aggregatie te voorkomen. Ook fysische methoden bestaan, zoals verdamping-condensatie of laserablatie. De afmetingen, vorm en oppervlaktelaag bepalen de eigenschappen en de release van Ag+ ionen, wat weer invloed heeft op toepassing en veiligheid.

Toepassingen: vanwege hun antimicrobiële werking en chemische stabiliteit komen zilverdeeltjes voor in medische materialen (zoals wondverzorging en implantcoatings), textiel en coatings, waterbehandeling, cosmetica en katalytische processen. De keuze van coating en grootte bepaalt vaak de compatibiliteit met het product en de mate van ionenafgifte.

Veiligheid en milieu: bij doseringen die mogelijk toegenomen blootstelling veroorzaken, kunnen zilverdeeltjes cytotoxisch zijn voor sommige cellen en potentieel risico’s vormen voor aquatische ecosystemen. De uiteindelijke impact hangt af van grootte, vorm, surface coating en blootstellingsroute. Regulering en risicobeoordeling door overheden blijven een onderwerp in groeiende bover nanopartikelveiligheid, met aandacht voor expliciete labeling, blootstellingsevaluatie en milieuvraagstukken.