waardenbepaling

Waardenbepaling is het proces waarbij de waarde van een object, activum, project of situatie met een doelgerichte aanpak wordt vastgesteld. Het doel van waardenbepaling kan variëren van commerciële transacties en financiële verslaglegging tot beleids- of ethische afwegingen. De uitkomst is meestal een schatting die afhankelijk is van de context, de beschikbare gegevens en de gekozen methode, en omvat vaak aannames en onzekerheden.

Toepassingsgebieden zijn onder andere financiële en bedrijfswaardering (bedrijven, investeringen, opties), onroerend goed (verkoopwaarde, hypotheekwaardering, WOZ-waarde), verzekeringen en premiebepaling, en publieke of maatschappelijk relevante beoordelingen zoals kosten-batenanalyses en milieueffectrapportages. Ook in de wetenschap en technologisch onderzoek kan waardenbepaling worden toegepast bij waardering van intellectueel eigendom of onderzoeksprojecten.

Methoden om waarden te bepalen kunnen grofweg worden ingedeeld in marktbenaderingen, inkomstenbenaderingen en kostengebaseerde benaderingen. Marktbenaderingen vergelijken vergelijkbare transacties of aanbiedingen. Inkomstenbenaderingen schatten toekomstige kasstromen en brengen deze terug naar de huidige waarde. Kostengebaseerde benaderingen bepalen waarde op basis van vervangings- of herbouwkosten. Voor niet-financiële waarden (zoals maatschappelijke of milieuwaarde) kunnen kwalitatieve criteria en geïntegreerde evaluatiemethoden worden gebruikt.

Het proces omvat meestal het formuleren van doel en scope, verzamelen van relevante data, selecteren van een geschikte methode, uitvoeren van berekeningen en het communiceren van onzekerheden en gevoeligheidsanalyses. Naleving van relevante normen en transparante rapportage bevordert de betrouwbaarheid van de waardenbepaling.