vriesomgevingen
Vriesomgevingen zijn gecontroleerde omstandigheden waarin temperaturen aanzienlijk onder het vriespunt liggen. Ze worden gebruikt om chemische en biologische processen te vertragen of te stoppen, en om materialen, organismen en systemen bij lage temperaturen te bestuderen en te laten functioneren. Veelvoorkomende drijfveren zijn cryopreservatie van cellen en weefsels, fundamenteel onderzoek naar materiaaleigenschappen bij lage temperaturen en toepassingen in supergeleiding, ruimtevaart en precisietechniek. Vriesomgevingen ontstaan doorgaans door het gebruik van cryogene vloeistoffen zoals vloeibaar stikstof (-196°C) en vloeibaar helium (-269°C), gecombineerd met geavanceerde koelmethoden en sterke isolatie in vacuümomhullingen. Voor de apparatuur worden cryostaten, cryogene opslagvaten (dewar-flessen) en systemen met nauwkeurige temperatuurregeling toegepast.
Toepassingen omvatten cryopreservatie van cellen, weefsels en andere biologische monsters voor medische en biotechnologische doeleinden; voedseltechnologieën
Veiligheid en beheer zijn essentieel in vriesomgevingen: cryogene gassen kunnen zuurstof verdringen, wat risico’s oplevert voor
Monitoring en controle spelen een cruciale rol: temperatuurmetingen met cryogene sensoren (RTD’s en thermokoppels), dataregistratie en