voedingsmedium

Een voedingsmedium is een samengesteld mengsel van water en voedingsstoffen dat wordt gebruikt om micro-organismen te laten groeien onder gecontroleerde omstandigheden in laboratoria. Het medium levert koolstof- en stikstofbronnen, mineralen, vitamines en soms groeifactoren, en fungeert als drager voor buffers en indicatiemiddelen. Media kunnen vloeibaar zijn (voedingsoplossing) of vast (voeding met agar). Ze kunnen standaard zijn of op maat gemaakt zijn voor specifieke organismen.

Media worden onderverdeeld in gedefinieerde (synthetische) media en complexe (rijke) media. Daarnaast bestaan selectieve media die bepaalde organismen stimuleren of remmen, differentiële media die soorten kunnen onderscheiden, en verrijkende media die in een milieu weinig vertegenwoordigde organismen laten groeien.

Een voedingsmedium wordt doorgaans voorbereid als vloeistof of als plaat met agar, gesteriliseerd door verhitting onder hoge druk in een autoclaaf, en vervolgens onder aseptische omstandigheden aan groeiculturen overgedragen. De pH, temperatuur en incubatieduur zijn cruciaal en hangen af van de beoogde organismen. Media dienen adequaat te worden opgeslagen en hebben een vervaldatum.

Toepassingen omvatten klinische diagnostiek, fundamenteel en toegepast onderzoek, en industriële microbiologie, waaronder fermentatieprocessen en kwaliteitscontrole. Voor kwaliteitszorg worden sterilisiteitscontroles uitgevoerd, de consistentie van de samenstelling gecontroleerd en correcte etikettering toegepast. Veilig omgaan met voedingsmedia vereist naleving van biosafety- en laboratoriumvoorschriften.

---