vernauwt

Vernauwt is de derde persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van het werkwoord vernauwen. Vernauwen betekent kleiner of nauwer maken; het kan letterlijk gebeuren, maar ook figuurlijk. In medische en technische context verwijst vernauwen vaak naar het verkleinen van de diameter of capaciteit van een ruimte, zoals een bloedvat, een luchtweg of een buis. Bijvoorbeeld: het bloedvat vernauwt door plaquevorming, of bij astma kan de luchtweg vernauwen.

In figuurlijke zin kan men spreken van het vernauwen van keuzemogelijkheden of mogelijkheden, bijvoorbeeld: het aantal opties is vernauwd door strikte regels. Vernauwen is zowel transitief als intransitief bruikbaar: een opening of baan kan vernauwen, en een situatie kan in zichzelf vernauwen in betekenis of mogelijkheden.

In de vaktaal wordt vaak gesproken over stenose wanneer sprake is van een medische vernauwing. Daarnaast komen termen als vernauwing en versmalling veel voor in technische contexten, bijvoorbeeld bij leidingen of kanalen. Synoniemen zijn versmallen en verkleinen; tegenovergestelde processen worden uitgedrukt met verwijden of verwijding.

Etymologie: vernauwt komt van ver- als voor- en nabootsing van nauw (oud-Nederlands) met de betekenis van „smaller maken” of „smal houden”. Het verwante zelfstandig naamwoord is vernauwing.

Zie ook: stenose, arteriële vernauwing, luchtwegvernauwing, versmallen, verwijding.