Vernauwen

Vernauwen is een Nederlands werkwoord dat betekent: iets nauwer maken, inkrimpen of beperken in breedte, diameter of omvang. Het kan zowel letterlijk als figuurlijk worden gebruikt: iets kan fysiek vernauwd raken, zoals een buis, kanaal of opening, maar ook een regel, beleid of plan kan de ruimte of mogelijkheden beperken.

De vervoeging is regulier: ik vernauw, jij vernauwt, hij/zij/het vernauwt; verleden tijd vernauwde; voltooide tijd vernauwd. Het zelfstandig naamwoord vernauwing verwijst naar het proces of het resultaat van het vernauwen. Samenstellingen met ver- als voorvoegsel geven aan dat iets veroorzaakt wordt of is geworden.

Contexten waarin vernauwen voorkomt, zijn onder meer de geneeskunde, techniek en ruimtelijke planning. In de geneeskunde spreekt men vaak van vernauwing van een bloedvat of luchtweg, wat in medische terminologie ook stenose wordt genoemd. In de techniek en bouwkunde kan een vernauwing van een pijp of kanaal de stroming belemmeren of vertragen. In ruimtelijke planning kan een vernauwde straat of corridor voortkomen uit ontwerpkeuzes, obstructies of beperkingen in ruimte en capaciteit. Vernauwing is daarmee een brede term die zowel meetbare veranderingen (diameter, opening) als meer abstracte restricties beschrijft.