vermeerderingsniveau

Vermeerderingsniveau is een term die wordt gebruikt in biologie, tuinbouw en verwante vakgebieden om het niveau of de mate van vermeerdering van een organisme of stock aan te geven. Het verwijst naar het aantal maal dat materiaal van een oorspronkelijke bron is geïsoleerd en opnieuw is vermeerderd in een productie-, onderzoeks- of kweekproces. Het niveau wordt meestal uitgedrukt als een getal of generatieaanduiding en geeft aan hoeveel vermeerderen er hebben plaatsgevonden sinds het begin.

In de teelt van planten is vermeerderingsniveau relevant voor kwaliteitscontrole en genetische fideliteit. Bij vegetatieve vermeerdering kan elke stap leiden tot variatie of accumulatie van ziektes, en aldus de uniformiteit beïnvloeden; daarom wordt het niveau gemonitord en soms beperkt. In celculturen of microbiële systemen verwijst het naar het aantal passages of subculturen, waarbij een hoger niveau kan leiden tot veranderingen in groei, eigenschappen of contaminatiegevaar.

Het begrip draagt bij aan certificering en traceerbaarheid: wanneer commerciële planten, zaden of cellijnen worden verspreid, wordt het vermeerderingsniveau vastgelegd zodat kwaliteitscontrole, uniformiteit en genetische integriteit bewaakt kunnen worden. In de praktijk wordt het niveau gebruikt bij risicoanalyse en kwaliteitsbeheer.

Verwante termen zijn onder meer het Engelse begrip passage-number (veelgebruikte term in laboratoria), generatieteller en clonale afstamming. Vermeerderingsniveau geeft zo aan hoe ver een stock is doorgepropageerd en wat dit betekent voor kwaliteit, uniformiteit en risico’s.