verkeerslicht

Een verkeerslicht is een verkeersregelend signaal dat bedoeld is om de doorstroming en de verkeersveiligheid te bevorderen bij kruisingen en oversteekplaatsen. De meest voorkomende uitvoering gebruikt drie kleuren: rood, geel (amber) en groen. Soms zijn er aanvullende signalen voor afslaan, rechtdoor of speciale verkeersstromen, en vaak hebben voetgangers hun eigen oversteeksignalering.

Geschiedenis en ontwikkeling: Het idee van een signalsysteem dateert uit de late 19e en vroege 20e eeuw. Het eerste gaslichtsignaal verscheen in Londen in 1868 maar werkte korte tijd door een explosie. Elektrische verkeerslichten kwamen in gebruik vanaf het eerste kwart van de 20e eeuw, en de huidige driekleurregeling werd in de loop van de tweede helft van die eeuw wereldwijd genormaliseerd.

Betekenis van de signalen: Rood verplicht stoppen; groen geeft vrije doorgang. Geel waarschuwt dat het verkeerslicht bijna op groen gaat of dat een stop mogelijk verstandig is. In veel systemen gaat rood en geel samen vooraf aan groen, en na groen volgt vaak geel voordat het op rood terugschakelt. Pijlsignalen kunnen rechts- of linksafslaand verkeer apart regelen. Voor voetgangers bestaan aparte signalen zoals WALK en DONT WALK of pictogrammen, soms met een aftellende timer.

Bediening en varianten: Veel verkeerslichten werken op vaste cycli, maar voertuigen kunnen worden gedetecteerd met sensoren of camera’s om de cyclus aan te passen. Moderne systemen kunnen verkeersstromen over meerdere kruispunten synchroniseren (groene golf) en prioriteit geven aan openbaar vervoer of hulpdiensten.

Onderhoud en regelgeving: Lokale overheden dragen de verantwoordelijkheid voor installatie, onderhoud en vervanging van lampen en besturingssystemen. Voertuig- en voetgangerssignalen moeten voldoen aan nationale en internationale normen voor zichtbaarheid en consistentie.