verdringend

Verdringend is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands. Het betekent ongeveer ‘dringend’, ‘met sterke aandrang’ of ‘toewijzend aan onmiddellijke actie’. De term wordt gebruikt voor zaken die geen uitstel kunnen verdragen en die om snelle aandacht of ingrijpen vragen. Verdringend kan een zwaardere, minder formele toon hebben dan het synoniem dringend, doordat het de kracht en onontkoombaarheid van een eis of situatie benadrukt.

In gebruik kan verdringend zowel letterlijk als figuurlijk voorkomen. Voorbeelden zijn verdringende redenen, verdringende omstandigheden of verdringende verzoeken, waarbij de situatie als zodanig dwingt tot handelen. De term kan ook een psychologische bijklank hebben, bijvoorbeeld verdringende gedachten of verdringende herinneringen die als storend en opdringend worden ervaren.

Etymologisch is verdringend afgeleid van verdringen, met het voorvoegsel ver- en de stam dringen (to press, to push forward). Verdringen heeft meerdere betekenissen, waaronder het opzijduwen, onderdrukken of verdrijven; verdringend gebruikt het werkwoord in de betekenis van “opdringend, aandringend” en geeft zo een intensere nuance mee aan de betrokken situatie.

Verdringend komt vooral voor in formele of geschreven taal en in vakjargon, bijvoorbeeld in beleidsteksten, juridische formuleringen of psychologische literatuur. In het dagelijkse taalgebruik is dringend gebruikelijker en minder geladen. Synoniemen zijn onder meer dringend en acuut, terwijl verdringend vaak een extra accent op dwang en onontkoombaarheid legt. Zie ook dringend, verdringing, en intrusie.