vastenstatus

Vastenstatus is de toestand waarin iemand verkeert nadat hij geen voedsel of calorierijke dranken heeft genuttigd gedurende een bepaalde periode, meestal vóór medische tests of procedures. In veel medische contexten wordt gevorderd dat patiënten nuchter zijn, zodat afwijkingen in laboratoriumwaarden door voedselinname kunnen worden beperkt.

Het vasten heeft invloed op de interpretatie van diverse bloedonderzoeken. Voedselinname kan onder meer de waarden van glucose, triglyceriden, lipiden en sommige hormonen beïnvloeden, terwijl andere parameters minder gevoelig zijn voor een korte pauze in de eetlust. Typische vastentijden liggen tussen de 8 en 12 uur, maar de exacte duur kan per test verschillen. In richtlijnen wordt vaak gespecificeerd of water drinken is toegestaan; kaloriërijke dranken, koffie met suiker of kauwgom kunnen het vasten verbreken, en de instructies van de zorgverlener dienen gevolgd te worden.

Vastenstatus wordt vastgelegd in medisch dossiers, zodat labresultaten correct geïnterpreteerd kunnen worden. Personen kunnen aangeven “vastenstatus: ja” of “vastenstatus: nee” of er wordt een aanduiding gebruikt zoals “nuchter” versus “niet-nuchter”. Er bestaan uitzonderingen; sommige onderzoeken vereisen geen vasten of hebben alternatieve protocollen wanneer vasten niet mogelijk is. In dergelijke gevallen wordt gekozen voor passende tests of aangepaste interpretaties van de resultaten.

Zie ook verwante termen zoals nuchter (fasting), postprandiaal (na maaltijd) en niet-nuchter, die veelal in laboratoriumcontext voorkomen.