trombotische

Trombotische is een adjektief uit het medisch jargon dat verwijst naar processen, aandoeningen en verschijnselen die samenhangen met trombose. Trombose is de ontstaan van een bloedstolsel (trombus) in een bloedvat, wat de doorstroming kan belemmeren en tot weefselischemie, beschadiging van organen of een longembolie kan leiden.

De pathofysiologie wordt vaak verklaard aan de hand van Virchow’s triade: endothelial schade, stase van het bloed en hypercoagulabiliteit. Deze factoren kunnen onafhankelijk van elkaar of in combinatie leiden tot de vorming van tromben. Trombosen kunnen voorkomen in aderen (venöse trombose, bijvoorbeeld diepte-veneuze trombose) of in slagaders (arteriële trombose, bijvoorbeeld bij hart- of herseninfarct). Daarnaast kunnen microtrombi voorkomen bij sepsis en disseminated intravascular coagulation.

Clinisch zien patiënten vaak uiteenlopende beelden: diepe veneuze trombose presenteert zich met pijn en zwelling van een ledemaat; longembolie kan kortademigheid, pijn op de borst en bloedklontering veroorzaken; arteriële trombose kan acute ischemie oplopen, wat ernstig en urgent is. Diagnostiek omvat klinische inschatting, D-dimeerbepaling en beeldvorming zoals duplex-ultrasound bij DVT of CT angiografie bij PE/arteriële trombose.

Behandeling richt zich op het voorkomen van groei en terugkeer van tromben en op het voorkomen van complicaties. Dit omvat antistollingsmiddelen (zoals directe orale anticoagulantia of heparine/warfarine), soms trombolyse of mechanische verwijdering van een trombus bij ernstige gevallen. Preventie draait om risicofactoren beheersen, vroeg mobilisatie na ziekte of operatie, en gerichte profylaxe bij hoog-risico situaties. De term trombotische wordt daarbij gebruikt om het betrekkingsveld met trombose te markeren.