trainingsdoelen

Trainingsdoelen zijn concrete, meetbare uitspraken over wat deelnemers na een training kennen, kunnen en tonen. Ze vormen de basis voor het ontwerp, de uitvoering en de evaluatie van een trainingsprogramma en hangen samen met de behoeften van de organisatie, de taken van de doelgroep en de gewenste competenties.

Veel trainingsdoelen worden geformuleerd volgens SMART-principes: Specifiek, Meetbaar, Haalbaar, Relevant en Tijdgebonden. Dit houdt in dat doelen duidelijk aangeven welke prestatie moet worden aangetoond, hoe deze prestatie gemeten wordt, dat de doelstelling realistisch blijft binnen de gegeven context en tijdsdruk, en binnen welke termijn dit bereikt moet zijn.

Doelen kunnen onderverdeeld worden in kennisdoelen (bijvoorbeeld begrip of kennis van principes), vaardigheidsdoelen (uit te voeren handelingen of procedures) en attitude- of houdingsdoelen (beoordelingen, motivatie of houding ten opzichte van werk). Bij needs-analysis en taakanalyse wordt bepaald welke doeltypen relevant zijn voor de doelgroep en de context.

Tijdens het ontwerp bepalen de doelen de leermethoden, leermaterialen en beoordelingscriteria. Meetmomenten kunnen bestaan uit toetsen, praktijkbeoordelingen, simulaties of portfolio's. Het verschil tussen formatieve (tijdens de training) en summatieve evaluatie (aan het eind) ligt vaak in de aard van feedback en besluitvorming over voortgang.

Veelvoorkomende valkuilen zijn vage formuleringen, doelen die niet meetbaar zijn, een gebrek aan aansluiting bij werkpraktijk of een onevenwichtige nadruk op kennis ten koste van vaardigheden en houdingen. Een duidelijke, gefaseerde set trainingsdoelen vergroot de kans op effectief leren en betere beoordelingsresultaten.