takencomplexiteit

Takencomplexiteit verwijst naar de mate waarin een taak cognitieve en operationele eisen oplegt aan een uitvoerder. Het concept wordt in disciplines als cognitieve arbeid, ergonomie, onderwijs en management gebruikt en omvat factoren zoals het aantal subdoelen en stappen, de afhankelijkheden tussen handelingen, de benodigde vakkennis, de mate van onzekerheid of ambiguïteit, en de tijdsdruk en feedbackmogelijkheden.

In verschillende modellen wordt takencomplexiteit onderverdeeld in dimensies zoals structurele complexiteit (aantal doelen en afhankelijkheden), informatieve complexiteit (informatie-eisen en -kwaliteit), dynamische complexiteit (veranderingen tijdens uitvoering) en contextuele complexiteit (onzekerheid, variabiliteit). Metingen variëren van subjectieve beoordelingen door de uitvoerder tot objectieve indicatoren zoals het aantal beslissingspunten, de informatiebehoefte en geschatte doorlooptijd. In de cognitieve leertheorie worden intrinsieke belasting, extrinsieke belasting en germane belasting onderscheiden; in mens-techniek interactie ligt de focus op het ontwerpen van taken die onnodige complexiteit verminderen en de leerbelasting beheersen.

Toepassingen zijn onder meer onderwijs (het afstemmen van taaktoonstelling op het niveau van de leerling), bedrijfsprocessen en projectplanning (het evalueren en vereenvoudigen van workflows), en software- of productontwikkeling (het inschatten van projectcomplexiteit en risicobeoordeling). Een taak met hoge takencomplexiteit vereist vaak zorgvuldige taakontwerp en expliciete ondersteuning zoals duidelijke doelen, overzichtelijke informatie en feedbackloops.

Kritiek en beperking: complexiteit is vaak contextafhankelijk en wat complex lijkt voor een beginner kan voor een expert eenvoudiger zijn. Daarnaast kunnen afzonderlijke meetitems een incompleet beeld geven; een robuuste evaluatie combineert meerdere dimensies en afstemming op doel en omgeving.