Home

supergekoelde

Supergekoelde toestand is een term uit de fysica en meteorologie die verwijst naar een toestand waarin een stof, meestal een vloeistof, onder zijn vriespunt is afgekoeld maar nog niet is gekristalliseerd. In het Engels wordt vaak gesproken van 'supercooled'. De toestand is metastabiel en kan plotseling veranderen wanneer een verstorende factor, zoals een nucleatiepunt of een botsing met een oppervlak, de kristallisatie opstart.

Mechanisme: Bij afkoeling onder 0°C kunnen zuivere vloeistoffen vloeibaar blijven als er geen microscopische beginpunten voor

Voorkomen en voorbeelden: In de atmosfeer bestaan supergekoelde waterdruppels in veel wolken; zij blijven vloeibaar bij

Toepassingen en relevantie: Het fenomeen is essentieel in de meteorologie voor het begrijpen van ijsvorming in

Zie ook: supercooled liquid, kristallisatie, nucleatie, metastabiel, ijsvorming.

ijsvorming
aanwezig
zijn.
De
afwezigheid
van
onzuiverheden,
een
stabiele
omgeving
en
langzame
afkoeling
vergroten
de
kans
op
superkoeling.
Eenmaal
geïnitieerde
kristallisatie
verloopt
dan
vaak
snel
en
leidt
tot
snelle
ijsvorming.
temperaturen
tot
ver
onder
0°C,
vaak
tot
ongeveer
-40°C
of
lager.
Bij
aanraking
met
ijskernen
of
door
mechanische
verstoring
kunnen
deze
druppels
plotseling
bevriezen,
wat
gevolgen
kan
hebben
voor
ijsvorming
in
wolken
en,
onder
weersomstandigheden,
voor
vliegtuigen
en
oppervlakken.
wolken
en
rijpvorming
op
oppervlakken.
In
de
industrie
en
wetenschap
wordt
superkoeling
gebruikt
om
kristallisatieprocessen
te
bestuderen
en
om
vloeistoffen
onder
vriespunt
te
handhaven,
bijvoorbeeld
in
voedseltechnologie
en
materiaalonderzoek.