stijgingsverhouding

Stijgingsverhouding is een statistische en econometrische term die beschrijft hoe sterk een variabele toeneemt ten opzichte van een andere variabele, of ten opzichte van een tijdsverloop. De term wordt gebruikt om groeibewegingen te vergelijken en kan zowel als een absolute verhouding als als een relatieve verhouding worden geïnterpreteerd.

Een veelgebruikte vorm is de absolute stijgingsverhouding, berekend als ΔY/ΔX, waarbij Y de afhankelijke variabele is en X de onafhankelijke variabele. Een andere vorm is de relatieve stijgingsverhouding, vaak uitgedrukt als elasticiteit: (%ΔY)/(%ΔX) = (ΔY/Y) / (ΔX/X). Elasticiteit geeft aan hoe gevoelig Y reageert op veranderingen in X in procentuele termen.

Voorbeelden helpen bij het interpreteren. Als Y van 100 naar 120 gaat (ΔY=20) en X van 50 naar 60 gaat (ΔX=10), is de absolute stijgingsverhouding 20/10 = 2. De procentuele veranderingen zijn 20% voor Y en 20% voor X, waardoor de relatieve stijgingsverhouding (elasticiteit) 1 is, wat wijst op een evenredige groei. Een andere situatie kan leiden tot een hogere of lagere elasticiteit, afhankelijk van de relatieve veranderingen.

Stijgingsverhouding vindt toepassing in onder meer economie, demografie en financiën, om groei en onderlinge verhoudingen tussen variabelen te analyseren. Houd rekening met de context en de gekozen meetwijze, omdat baselines en schaling de interpretatie sterk kunnen beïnvloeden. Verwisselbare termen zijn onder meer groeiverhouding, stijgingspercentage en elasticiteit.