spraakvertaling

Spraakvertaling is het proces waarbij gesproken taal in een andere taal wordt omgezet, zodat sprekers elkaar kunnen begrijpen zonder de oorspronkelijke taal te kennen. Het kan zowel door mensen als door automatische systemen worden uitgevoerd en omvat tolkenwerk en technologie die real-time vertaling mogelijk maakt. Bij menselijke spraakvertaling wordt doorgaans onderscheid gemaakt tussen simultaan tolken en consecutief tolken, evenals gefluisterde vertaling voor kleine groepen.

Automatische spraakvertaling combineert spraakherkenning, machinevertaling en vaak spraaksynthese. De volledige workflow omvat spraakherkenning om audio om te zetten in tekst, vertaling van die tekst in de doeltaal en eventueel synthese van gesproken output. Moderne systemen kunnen context en domeinspecifieke vocabularium meenemen en leveren real-time of near-real-time vertaling.

Toepassingen omvatten internationale conferenties, televisies en nieuwsuitzendingen, klantenservice, toerisme en inclusieve communicatie in openbare instellingen. Voorbeelden zijn live-ondertiteling, tolkdiensten op evenementen en vertaalapps voor smartphones of draagbare vertaalapparatuur.

Uitdagingen en beperkingen omvatten nauwkeurigheid bij dialecten, jargon en figuurlijke taal, ambiguïteit, de noodzaak van hoge betrouwbaarheid en snelle verwerking, privacy- en beveiligingszorgen bij verwerking van gesproken data, en de behoefte aan domeinspecifieke training en regionale accenten.

Evaluatie gebeurt met metrics zoals woordfoutpercentage voor spraakherkenning, BLEU voor vertaling en MOS- of gebruikersbeoordeling voor de kwaliteit van spraaksynthese en algemene tevredenheid.