smaaksensoren

Smaaksensoren, ook wel elektronische tongen genoemd, zijn analytische systemen die gustatieve informatie omzetten in meetbare elektrische signalen. Ze bestaan uit een sensorarray die op verschillende smaakstoffen in een monster reageert, met vaak enige cross-gevoeligheid. Door patroonherkenning met multivariate statistiek of machine learning kan dit smaakprofiel worden geclassificeerd of gekwantificeerd, bijvoorbeeld in termen van zoet, zuur, zout en bitter.

Een smaaksensorensysteem omvat een sensorarray, een referentie-elektrode en een signaalverwerkings- of versterkingsunit. De sensoren kunnen bestaan uit ionselectieve elektroden, geleidend polymeren of biosensorische elementen. De verzamelde signalen worden geanalyseerd met chemometrie of data-analyse, zoals hoofdcomponentenanalyse (PCA) of regressie- en classificatiemodellen, waardoor monsters met menselijke smaaksensaties kunnen worden gerangschikt.

Toepassingsgebieden omvatten kwaliteitscontrole en receptuurontwikkeling in de voedings- en drankenindustrie, wijn, zuivel, koffie en voedselproductie, evenals farmaceutische en cosmetische analyse en waterkwaliteit.

Voordelen zijn snelle, objectieve en reproduceerbare metingen en de mogelijkheid om complex smaakprofielen te karakteriseren. Nadelen zijn onder meer sensordrift, vereiste kalibratie en datavoorbehandeling, beperkte selectiviteit voor sommige smaken en de noodzaak van uitgebreide trainingsdata. Ontwikkelingen richten zich op langere levensduur van sensoren, betere selectiviteit en geïntegreerde data-analyse. Smaaksensoren vallen onder de bredere noemer van elektronische tongen en blijven een interdisciplinair onderzoeksgebied tussen chemie, voedingswetenschap en datawetenschap.