slokdarmstoornissen

Slokdarmstoornissen zijn aandoeningen van de slokdarm (oesophagus) die de doorgang van voedsel van de keel naar de maag belemmeren of pijnlijk maken. Ze kunnen motorisch van aard zijn, waarbij de bewegingen van de slokdarm verstoord zijn, of structureel, met vernauwingen of afwijkingen in het slokdarmslijmvlies. Oorzaakgebonden factoren zoals ontsteking, littekenvorming, tumoren of reflux kunnen tevens bijdragen aan symptomen.

Veelvoorkomende symptomen zijn dysfagie (moeite met slikken), odynofagie (pijn bij slikken), regurgitatie, terugvloei van voedsel naar de keel, pijn op de borst en gewichtsverlies. Refluxklachten zoals branderig gevoel en zure oprispingen treden eveneens op bij sommige slokdarmstoornissen. De ernst en combinatie van klachten hangen af van de specifieke aandoening en de mate van vernauwing of verstoorde peristaltiek.

De belangrijkste categorieën zijn motorische stoornissen en structurele stoornissen. Bij motorische stoornissen ontstaan abnormale slokdarmbewegingen (bijv. achalasie, diffuse esofageale spasma, hyper- of hypomotiliteit). Structurele stoornissen omvatten stenosen (vernauwingen), Schatzki-ring, slokdarmweb of aandoeningen zoals tumoren en Barrett’s slokdarm door chronische reflux.

Diagnostiek bestaat uit een combinatie van anamnese, endoscopie met biopsie, röntgenonderzoek met contrastmiddel (barium), slokdarmmanometrie en pH-meting. Soms worden aanvullende onderzoeken uitgevoerd om complicaties uit te sluiten.

Behandeling is afhankelijk van de oorzaak en richt zich op symptoomcontrole, het verbeteren van de doorgang en het behandelen van onderliggende aandoeningen. Voor reflux-gerelateerde aandoeningen worden vaak protonpompremmers gebruikt; vernauwingen kunnen worden gedilateerd of met stent worden behandeld; bij bepaalde motorische stoornissen zijn procedures zoals dilatatie, POEM of een slokdarmheller-motoomie mogelijk. Surveillance en behandeling van Barrett’s slokdarm zijn gericht op canceremonitoring. Prognose varieert per aandoening en tijdige diagnose verbetert vaak de uitkomsten.