serumwaarden

Serumwaarden zijn numerieke concentraties van stoffen in het serum, de vloeistof die overblijft nadat bloed is gestold en centrifugeren heeft plaatsgevonden. Ze vormen een kernonderdeel van klinische chemie en worden gebruikt bij screening, diagnose, prognose en follow-up van patiënten. Serumwaarden weerspiegelen de componenten die in circulerend bloed aanwezig zijn en kunnen informatie geven over lever- en nierfunctie, metabole processen, ontstekingsactiviteit en endocriene status.

Meetmethoden en rapportage: serumwaarden worden in laboratoria bepaald met geautomatiseerde analyzers en een verscheidenheid aan chemische, enzymatische en immunologische assays. De resultaten worden vaak uitgedrukt in eenheden zoals mmol/L, mg/dL of μmol/L. Voor veel stoffen bestaan referentiewwaarden; deze zijn afhankelijk van leeftijd, geslacht, gezondheidstoestand en het gebruikte laboratorium, zodat interpretatie altijd in de context van de labreferenties plaatsvindt.

Pre-analytische en analytische factoren: de resultaten kunnen worden beïnvloed door hoe het monster is verzameld en beheerd. Voorbeelden zijn nuchterheid, tijdstip van de dag, medicatie, alcoholgebruik, bewaren en transport, en de gebruikte anticoagulatie. Fouten in deze fasen kunnen waarden doen afwijken van de werkelijke toestand. Analytische variatie tussen instrumenten en methoden kan ook voorkomen.

Toepassingen en interpretatie: afwijkende serumwaarden kunnen wijzen op aandoeningen maar zijn niet op zichzelf diagnostisch. Artsen combineren meerdere waarden met klinische bevindingen en herhalen testen indien nodig. Veelvoorkomende parameters zijn glucose, elektrolyten (natrium, kalium, chloride), nierfunctie-indicatoren (creatinine, urea), levermediatoren (ALAT en ASAT, bilirubine), eiwitten (albumine), lipiden en hormoonwaarden zoals TSH.