rechtspersonen

Rechtspersonen zijn entiteiten die volgens het recht zelfstandig drager van rechten en plichten zijn, los van de natuurlijke personen die hen vormen of besturen. Een rechtspersoon kan eigendom bezitten, contracten aangaan, procederen en aansprakelijk zijn voor schulden. Het begrip onderscheidt rechtspersonen van natuurlijke personen. In Nederlandse en Europese context bestaan rechtspersonen zowel van publiekrechtelijke als van privaatrechtelijke aard.

Rechtspersonen van publiekrecht ontstaan bij wet of door besluit van bevoegde organen en voeren taken uit namens de overheid. Voorbeelden zijn gemeenten, provincies, waterschappen en bepaalde overheidsinstellingen. Privaatrechtelijke rechtspersonen ontstaan uit een statutaire oprichting: stichtingen, verenigingen en ondernemingsrechtelijke entiteiten zoals de naamloze vennootschap (NV), de besloten vennootschap (BV) en coöperaties. Stichtingen en verenigingen kunnen een rechtspersoonlijkheid krijgen via oprichtingsakten en inschrijving in het handelsregister (KvK). Privaatrechtelijke rechtspersonen hebben doorgaans een eigen vermogen en kunnen handelen in naam van de rechtspersoon.

Een rechtspersoon voert handelingen via haar organen, zoals bestuur en, afhankelijk van het type, een raad van commissarissen. De rechtspersoon vertegenwoordigt zichzelf in rechtsbetrekkingen en kan eigendom verwerven, verplichtingen aangaan en aansprakelijkheid dragen. De aansprakelijkheid van privérechtelijke rechtspersonen is meestal beperkt tot het vermogen van de rechtspersoon; bestuurders kunnen in sommige gevallen aansprakelijk zijn bij onbehoorlijk bestuur of strijd met wet- en regelgeving.

Ontbinding en liquidatie kunnen leiden tot einde van de rechtspersoon. Fusie, splitsing en overdracht van activiteiten zijn mogelijke routes binnen het herstructureringsproces.