publiekrecht

Publiekrecht is het deel van het recht dat de verhoudingen tussen de overheid en burgers regelt, alsook de organisatie en werking van de staat. Het omvat regels over wat de overheid mag doen, hoe besluiten worden genomen en hoe die besluiten kunnen worden getoetst. Het onderscheidt zich van privaatrecht, dat de verhoudingen tussen private personen regelt, zoals contracten, eigendom en aansprakelijkheid.

Belangrijke takken zijn staatsrecht (grondwetten en fundamentele rechten), bestuursrecht (overheidsbesluitvorming, vergunningen en administratieve procedures) en strafrecht (definitie van strafbare feiten en procedures). Belastingrecht behoort traditioneel tot publiekrecht en regelt heffing en inning van belastingen. Ook internationaal publiekrecht, dat relaties tussen staten en internationale organisaties regelt, valt onder publiekrecht.

Een kernfunctie van publiekrecht is toezicht en beperking van overheidsmacht: besluiten van overheden kunnen door rechterlijke instanties worden getoetst op wettigheid en billijkheid. In Nederland spelen gespecialiseerde bestuursrechtspraak en de Raad van State een belangrijke rol bij het controleren van overheidsbesluiten. Door dit rechtskader wordt de rechtsstaat bewaakt en wordt de verhouding tussen overheid en burgers gereguleerd.