portcapaciteit

Portcapaciteit is de maximale snelheid waarmee een haven goederen kan verwerken en schepen kan afhandelen onder bepaalde omstandigheden. Het kan worden uitgedrukt als jaarlijkse doorvoer (bijvoorbeeld TEU of tonnen), als het aantal schepen dat per tijdseenheid kan worden verwerkt, of als een operationele limiet onder specifieke voorwaarden. Een duidelijke voorstelling vereist onderscheid tussen fysieke capaciteit en operationele capaciteit.

Fysieke capaciteit verwijst naar de ruimtelijke en infrastructuurkundige kenmerken van de haven. Belangrijke elementen zijn de aantal ligplaatsen en berths, lengte en diepte van het dok, de efficiënte aansluiting tussen waterweg en landzijde, en de opslag- en yard-ruimte. Ook de beschikbaarheid en capaciteit van hinterlandverbindingen (rail, weg) bepalen in hoeverre goederenstromen kunnen worden getransporteerd richting en vanuit de haven.

Operationele capaciteit heeft betrekking op de uitvoering en planning van werkzaamheden. Dit omvat crane-productiviteit, container-handling tijden, gate throughput, bemanning, automatisering en informatiesystemen die processen stroomlijnen. De mate van benutting, onderhoudsniveaus, rusttijden en scheepsafhandelingstijden spelen hierbij een grote rol. Een havencapaciteit wordt vaak beperkt door bottlenecks zoals beperkte doklengte, onvoldoende crane-capaciteit, of congestie in de yard en op de gate.

Capaciteitsbepaling wordt vaak gedaan via simulaties en modellen die rekening houden met variabiliteit in verkeer, seizoensinvloeden en onderhoud. Historische data, benchmarks en toekomstscenario’s vormen basis voor investerings- en ontwikkelingsbeslissingen. Het doel is een balans tussen voldoende beschikbaarheid en efficiëntiebehoud, met aandacht voor veiligheidsnormen en duurzaamheid.