politiseren

Politiseren is het proces waarbij een onderwerp, situatie of instelling politieke betekenis krijgt of onder politieke invloed komt te staan. Het kan betekenen dat een kwestie in politieke termen wordt geplaatst, dat besluitvorming beïnvloed raakt door politieke overwegingen, of dat actoren politieke doelen nastreven bij de presentatie of analyse ervan. Zo kan iets expliciet als politiek geladen worden of in een politiek kader worden geplaatst.

Het woord is afgeleid van politiek en het achtervoegsel -iseren, waarmee werkwoorden ontstaan die een transformatie aanduiden: van een niet-politieke naar een politieke toestand. Politiseren verwijst dus naar het proces van politieke framing of politicisering van een onderwerp.

In de praktijk komt politisering in verschillende domeinen voor. In de media, wetenschap en het onderwijs kan een onderwerp politiserend worden behandeld wanneer het wordt gekoppeld aan beleidsagenda’s of partijstandpunten. Voorbeelden zijn de politisering van de wetenschap, waar onderzoeksresultaten worden geïnterpreteerd in termen van beleid, of de politisering van migratie en klimaatbeleid in publieke debatten. Politisering kan de democratische betrokkenheid vergroten door beleidskritiek en verantwoording te stimuleren, maar kan ook objectiviteit ondermijnen en leiden tot polarisatie en selectieve aandacht voor bepaalde standpunten.

Kritiek op politisering richt zich vaak op de vraag wanneer een onderwerp noodzakelijk politiek is en wanneer dit de onafhankelijke analyse of deskundigheid tekortdoet. In de publieke sfeer wordt daarom vaak gezocht naar een balans tussen democratische legitimatie en technocratische of feitelijke besluitvorming.