plantengroeisnelheid

Plantengroeisnelheid is de snelheid waarmee een plant in grootte of biomassa toeneemt gedurende een bepaalde tijd. Veelgebruikte maatstaven zijn hoogtegroei per dag (cm/dag), bladoppervlaktegroei en droog biomassa-toename per tijdseenheid (g/dag). De relatieve groeisnelheid (RGR) wordt gedefinieerd als (1/W) dW/dt en geeft de procentuele toename per dag weer, terwijl de absolute groeisnelheid (AGR) gelijk is aan dW/dt.

Methoden om plantengroeisnelheid te bepalen variëren van destructieve metingen tot niet-destructieve, afhankelijk van doel en plantensoort. Veelvoorkomend zijn periodieke metingen van hoogte en stamdiameter, schatting van bladoppervlakte, en weging van droog biomassa na droging. Voor niet-destructieve inschattingen worden indicatoren zoals fractie lichttransmissie, NDVI en chlorofylfluorescentie gebruikt. Groeicurves kunnen exponentiële groei in vroege fasen of logistieke groei naarmate de plant populatie of teeltvolume het plafond nadert.

Groeisnelheid wordt bepaald door genetische factoren (soort en cultivar) en milieuomstandigheden: lichtintensiteit en daglengte, temperatuur, water- en nutriëntentoevoer, kooldioxideconcentratie, luchtvochtigheid en bodemsamenstelling. Stressfactoren zoals droogte, overbewatering, ziekten en verzuring kunnen groeisnelheden beperken. Daarnaast zijn er trade-offs tussen snelgroei en andere kenmerken zoals weerstand of reproductie, afhankelijk van de levensfase.

Toepassingen van kennis over groeisnelheid bevinden zich in landbouw, tuinbouw en bosbouw, waar planning, oogsttijden en veredelingsprogramma’s worden aangepast aan groeipatronen. Veredelaars streven vaak naar verhoogde relatieve groeisnelheid of vroege en uniforme groei, terwijl klimaat- en teeltomstandigheden de werkelijke snelheid beïnvloeden.