overheidsprogramma

Een overheidsprogramma is een samenhangende set van beleidsdoelstellingen, activiteiten en projecten die door de overheid worden opgezet om specifieke maatschappelijke resultaten te realiseren. Het is meestal gebaseerd op wet- en regelgeving en opgenomen in de begroting van een ministerie of overheid, en vraagt om coördinatie tussen meerdere overheidslagen en interne agentschappen.

Kenmerkend zijn een duidelijke doelstelling, een afgesproken tijdpad en een toegewezen begroting, evenals een governance- en verantwoordingsstructuur met programmeleiders en een stuurgroep. Een programma bevat doorgaans prestatie-indicatoren en voorzieningen voor monitoring en evaluatie, zodat voortgang en effectiviteit kunnen worden gevolgd en waar nodig bijgestuurd.

Overheidsprogramma’s bestrijken verschillende beleidsvelden, zoals economische groei en werkgelegenheid, onderwijs en scholing, woning en leefomgeving, sociale zekerheid, gezondheidszorg, infrastructuur, klimaat en milieu, en digitalisering van de overheid. De financiering komt uit de rijksbegroting of regionale fondsen, en kan aanvulling krijgen van Europese subsidies of andere publieke middelen.

Levenscyclus en uitvoering verlopen meestal via ontwerpfases, implementatie, toezicht, evaluatie en, indien nodig, bijstelling van maatregelen. Verantwoording vindt plaats via jaarverslagen, beleidsnota’s en openbare rapportages. Kritiekpunten richten zich op inefficiëntie, duplicatie, gebrek aan flexibiliteit en politieke beïnvloeding die de uitvoering kan vormen. Een overheidsprogramma geldt vaak als uitvoeringsinstrument dat beleid tot concrete resultaten omzet. Vergelijkbare termen zijn beleidsprogramma of uitvoeringsprogramma.