optimalisatiegebaseerde

Optimalisatiegebaseerde is een term die in het Nederlands wordt gebruikt om aan te geven dat een methode, model of besluitvormingsproces is opgebouwd rondom optimalisatie. In zo’n aanpak wordt een doelstelling geformuleerd als een objective functie die de gewenste uitkomst kwantificeert (bijvoorbeeld minimale kosten, maximale winst of kortste reistijd), vergezeld van randvoorwaarden en beperkingen. Het doel is om de beslissingsvariabelen zodanig te kiezen dat de doelstelling optimaal wordt behaald.

Kenmerken van optimalisatiegebaseerde benaderingen zijn onder meer expliciete modellering van het probleem, een formulering als een wiskundig optimalisatieprobleem en het gebruik van algoritmen om de beste oplossing te vinden. Afhankelijk van de aard van de variabelen zijn dit linear programming, integer programming, nonlinear programming of convex optimization. De aanpak vereist doorgaans data, aannames over het systeem en een evaluatiecriterium.

Proces en workflow: eerst wordt het systeem gemodelleerd, daarna wordt een doelstelling en de constraints geformuleerd, vervolgens wordt een geschikte oplossingsmethode toegepast en ten slotte worden resultaten gevalideerd tegen realistische tests of simulaties.

Toepassingsgebieden omvatten operations research, supply chain management, financiën, productieplanning, ontwerpen van algoritmen in machine learning, controle en engineering. Voorbeelden zijn optimalisatiegebaseerde planningssystemen, prijssystemen, routeplanning en modelgebaseerde controletechnieken die op een optimalisatieprobleem zijn gebaseerd.

Voordelen van deze benadering zijn vaak betere prestaties, kostenbesparing en flexibiliteit bij veranderende omstandigheden. Uitdagingen betreffen rekentijd bij grote of complexe modellen, gevoeligheid voor modelfouten en de kwaliteit van de inputdata en aannames.

Zie ook: wiskundige optimalisatie, lineaire programmering, convex optimization.