oogdrukmeting

Oogdrukmeting is de meting van de intraoculaire druk (IOP), de druk binnen het oog. De IOP ontstaat uit de balans tussen productie en afvoer van het kamerwater (aqueous humor) en is een belangrijke factor bij de beoordeling van glaucoom en andere oogaandoeningen. Het gemeten getal is een schatting en kan per moment variëren door factoren zoals diurnale variatie, eigenschappen van het hoornvlies en het meetinstrument. Voor een betrouwbaar beeld worden IOP-metingen vaak herhaald of uitgevoerd onder verschillende omstandigheden.

Er bestaan verschillende meetmethoden. Goldmann applanation tonometry (GAT) is de goudstandaard en vereist een slit-lamp, lokale verdoving en fluoresceïne. Het meet de druk aan het corneaoppervlak en geeft IOP in millimeter kwik (mmHg). Niet-contact tonometrie, oftewel luchtpuffer tonometrie, gebruikt een korte puff lucht en is snel en contactloos, maar vaak minder nauwkeurig bij onregelmatige hoornvlieszacht of corneale afwijkingen. Rebound tonometry (bijv. iCare) gebruikt een kleine probe die kort de cornea raakt; geschikt voor kinderen en snelle toetsen. Dynamic contour tonometry meet met een sensor in contact met de cornea en is ontworpen om minder beïnvloed te worden door corneale eigenschappen. Indentation tonometry (Schiötz) is ouder en zelden in regulier gebruik.

Interpretatie en klinische toepassing: IOP-waarden moeten altijd in samenhang worden gezien met de gezondheid van de oogzenuw en de visuele velden. Het normale bereik ligt meestal tussen circa 10 en 21 mmHg, maar glaucoom kan ook bij lagere waarden voorkomen en sommige mensen met hoge IOP hebben geen glaucoom. Corneale dikte beïnvloedt de gemeten IOP; dikkere cornea kan een hogere waarde geven. Daarom wordt vaak naar trends over de tijd gekeken en aanvullende onderzoeken toegepast. Oogdrukmeting is een routinematige procedure bij screening, diagnose en monitoring van glaucoom en bij evaluatie van behandelingen.