ontduiking

Ontduiking is het opzettelijk vermijden of niet voldoen aan wettelijke verplichtingen om financieel voordeel te behalen. In de fiscale context verwijst het naar onjuist of onvolledig aangeven van inkomsten, het verbergen van vermogen en het misbruik van aftrekposten, zodat minder belasting betaald wordt dan verschuldigd is. Ontduiking is meestal illegaal en strafbaar en kan leiden tot fiscale naheffingen, boetes en strafrechtelijke vervolging.

Verschil met ontwijking (belastingplanning) wordt vaak gemaakt in termen van legaliteit: ontduiking is illegaal, terwijl ontwijking de binnen de wet liggende poging is om de belastingdruk te verminderen. De grens tussen beide kan complex zijn en onderwerp van politiek en rechtspraak. Controles en interpretaties kunnen fluctueren naarmate regels veranderen.

Voorbeelden van ontduiking zijn onder meer het niet aangeven van inkomsten, het vervalsen of verdonkeremanen van documenten, het frauduleus opvoeren van kosten of aftrekposten, en het verplaatsen van winst naar buitenlands of fiscaal gunstige structuren om belasting te besparen. Ook het verhullen van vermogen of het gebruik van schijntransacties kan hieronder vallen.

Gevolgen en handhaving: Belastingdiensten en toezichthouders, zoals de Belastingdienst en de Fiscale Informatie- en Opsporingsdienst (FIOD), onderzoeken verdenkingen van ontduiking. Bij aangetoond bewijs volgen naheffingen, boetes en rente. Ernstige gevallen kunnen strafrechtelijk worden vervolgd, wat kan leiden tot gevangenisstraf.

Zie ook: belastingontduiking, belastingontwijking, fiscale fraude.