onderzoeksraamwerk

Een onderzoeksraamwerk is een gestructureerde aanpak die de opzet, uitvoering en evaluatie van onderzoeksprojecten stuurt. Het fungeert als een expliciet kader waarin onderzoeksvragen, uitgangspunten en verantwoording met elkaar verbonden worden. Het doel is om keuzes rond ontwerp, dataverzameling en analyse te verduidelijken en de interpretatie van resultaten te ondersteunen.

Een raamwerk bevat doorgaans elementen zoals de onderzoeksvragen of doelstelling, de theoretische of conceptuele basis, het onderzoeksontwerp (kwalitatief, kwantitatief of mixed methods), de doelgroep en sampling, de dataverzameling en analysemethoden, en criteria voor kwaliteit, ethiek en rapportage. Het kan bestaan uit een theoretisch model, een conceptueel kader of een combinatie daarvan.

Het heeft meerdere functies: richting geven aan ontwerpbeslissingen, dienen als referentie bij evaluatie en kwaliteitsborging, en de transparantie en reproduceerbaarheid van het onderzoek vergroten. Het kader vergemakkelijkt ook de vergelijking van bevindingen tussen studies en biedt aanknopingspunten voor interpretatie en contributie aan het vakgebied.

In praktijk wordt een onderzoeksraamwerk vaak beschreven in een onderzoeksplan, een grantaanvraag of in de methode-sectie van een publicatie. Het raamwerk kan iteratief zijn en na literatuurstudie, piloottesten of tijdens dataverzameling worden bijgesteld.

Uitdagingen zijn onder meer het gevaar van te star vasthouden aan een vast raamwerk, waardoor flexibiliteit en adaptatie beperkt kunnen raken. Daarnaast vereist het opstellen van een robuust raamwerk aandacht voor ethische en praktische vereisten en voortdurende afstemming op veranderende omstandigheden.