ondersteuningkunnen

Ondersteuningkunnen is een concept in de sociale en gezondheidswetenschappen dat de capaciteit of bekwaamheid aanduidt om effectieve ondersteuning te bieden aan anderen. Het woord is opgebouwd uit ondersteuning en kunnen, wat letterlijk « het kunnen leveren van steun » betekent. In onderzoeks- en praktijkcontexten wordt het gebruikt om het vermogen van individuen, teams, organisaties of netwerken te beschrijven om emotionele, praktische en informatieve ondersteuning te leveren aan personen in verwachting of behoefte.

Componenten van ondersteuningkunnen omvatten emotionele steun (empathie, aanwezigheid), praktische steun (hulp bij dagelijkse taken, logistieke bijstand) en informatieve steun (advies, informatievoorziening). Ook coördinatie van ondersteuning en het mobiliseren van hulpbronnen kan onder dit begrip vallen.

Toepassingsgebieden zijn mantelzorg en vrijwilligerswerk; professionele zorg en huisvesting; onderwijs en jeugdwerk; bedrijfsleven en HR-ondersteuning; en community development. Het begrip wordt vaak gebruikt bij het ontwerpen en evalueren van programma's die ondersteuning willen vergroten, bijvoorbeeld door training, monitoring en het mobiliseren van bronnen.

Metingen en factoren: evaluatie van ondersteuningkunnen gebeurt soms via zelfrapportages van degene die ondersteuning biedt, observaties, of beoordeling van uitkomsten bij ontvangers. Belangrijke beïnvloedende factoren zijn training en competentie, tijd en werkbelasting, organisatorische cultuur, beschikbaarheid van middelen en de relationele context.

Effecten en aandachtspunten: wanneer voldragen, kan ondersteuningkunnen bijdragen aan welzijn, zelfredzaamheid en betere uitkomsten voor ontvangers. Tegelijkertijd kan overbelasting van de helper risico's opleveren, zoals burn-out. Het begrip vraagt daarom om balans, wederkerigheid en afstemming op de behoeften van de ontvanger.

Zie ook: sociale steun, zorgcapaciteit, mantelzorg, sociaal kapitaal.