ondergeschikte

Ondergeschikte is een term uit het Nederlands die verwijst naar een persoon die zich bevindt in een ondergeschikte positie binnen een organisatie of hiërarchie. Een ondergeschikte rapporteert doorgaans aan iemand hoger in de ladder, zoals een leidinggevende of manager. De term wordt gebruikt in bedrijfsleven, overheid en in academische of juridische contexten om de relatie van subordinaat aan te geven.

Etymologie en connotatie: Het woord is opgebouwd uit onder en geschikte, wat in historische zin verwees naar iemand die passend of geschikt is om onder een ander te dienen. In het hedendaagse Nederlands is de betekenis behouden als iemand die onder de hiërarchie valt.

Connotaties en gebruik: Hoewel het neutraal kan zijn, kan de term afstandelijk of paternalistisch overkomen. In moderne HR-praktijk wordt vaak gekozen voor neutralere termen als "medewerker", "collega" of "teamlid" om de relatie op gelijkwaardigere wijze te beschrijven.

Rechts- en organisatorische context: In arbeidsverhoudingen bepaalt de hiërarchische positie wie eindverantwoordelijk is en wie toezicht houdt. De rechten en plichten van ondergeschikten en leidinggevenden komen terug in arbeidscontracten, beleid en HR-richtlijnen.

Varianten en verwante termen: de tegenhanger is de leidinggevende of supervisor; andere aanduidingen zijn 'ondergeschikte' als persoon of informeler 'de medewerker'. In sommige contexten wordt de term als verouderd beschouwd en vervangen door neutralere formuleringen.

Zie ook hiërarchie, arbeidsrelatie, medewerker.