omgevingsvriendelijke

Omgevingsvriendelijke is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands dat milieuvriendelijk of rekening houdend met de omgeving aanduidt. Het wordt gebruikt om producten, processen, gebouwen of beleid te beschrijven die proberen de negatieve impact op de omgeving te minimaliseren en de leefomgeving te beschermen. De term komt vooral voor in marketing, bouw en stedelijke planning, en bij publiek- en privaat beleid.

In de praktijk verwijst omgevingsvriendelijk gedrag of ontwerp naar criteria zoals efficiënt gebruik van hulpbronnen, lage emissies, gering afval en goede recycleerbaarheid, beperkt gebruik van gevaarlijke stoffen, waterbeheer en behoud van biodiversiteit. Bij de beoordeling van claims kan men gebruikmaken van technieken zoals levenscyclusanalyse (LCA), milieuproductverklaringen (EPD’s) en diverse keurmerken of certificeringen. De term is verwant aan milieuvriendelijk en duurzaam, maar heeft nuance: milieuvriendelijk benadrukt vooral milieueffecten, terwijl omgevingsvriendelijk ook betrekking kan hebben op de directe omgeving en sociale context; duurzaam is breder en richt zich op lange termijn veerkracht.

Voorbeelden zijn onder meer energiezuinige apparaten, voertuigen met weinig uitstoot, recycleerbare of composteerbare verpakkingen, duurzame bouwmaterialen en natuur-inclusief ontwerp van steden en gebouwen. In Nederland en in EU-beleid wordt omgevingsvriendelijke ontwikkeling gestimuleerd via targets en labels. De uitdrukking is grammaticaal flexibel: men spreekt doorgaans van omgevingsvriendelijk of omgevingsvriendelijke, afhankelijk van het zelfstandig naamwoord waaraan het wordt aangepast.