oligomeerien

Oligomeerien zijn chemische verbindingen die bestaan uit een beperkt aantal monomeren. In het algemeen hebben oligomeerien een lager aantal eenheden dan lange polymeren, meestal tussen de twee en twintig. Door deze beperkte lengte tonen oligomeerien vaak specifieke eigenschappen die verschillen van volwaardige polymeren.

Oligomeerien kunnen zowel natuurlijk als synthetisch voorkomen. Ze ontstaan als tussenproducten in polymerisatieprocessen of worden doelbewust bereid als discrete korte ketens. Voorbeelden zijn oligopeptiden (korte ketens van aminozuren), oligosacchariden (korte suikerketens) en oligonucleotiden (korte sequenties van nucleotiden, zoals korte DNA- of RNA-strengen).

Eigenschappen en toepassingen van oligomeerien variëren met de samenstelling en lengte. Door hun beperkte lengte zijn oligomeerien vaak beter oplosbaar en hebben ze gerichte reactiviteit aan de uiteinden. Ze dienen als bouwstenen bij de synthese van polymeerketens, als diagnostische of therapeutische moleculen (bijv. oligonucleotiden in genetische tests) en als monodisperse modellen in de materiaalwetenschap en biochemie. In de biologie kunnen oligomeerien een rol spelen in vroege stadia van aggregatie; sommige amyloïde oligomeren worden bestudeerd vanwege hun rol bij ziekten.

Methoden om oligomeerien te karakteriseren omvatten massaspectrometrie, gelpermeatiechromatografie (GPC) voor de dp-distributie, en NMR-spectroscopie. Terminologie kan variëren; de grens tussen oligomeer en polymeer is niet strikt, maar de grens wordt vaak gesteld op een degree of polymerization tot circa 10–20. Hogere DP levert korte polymeren op, lagere DP aan di- of trimeren.