oceaanleven

Oceaanleven verwijst naar het geheel van organismen die in de zee voorkomen. Het omvat fytoplankton en zoöplankton, vissen en talloze invertebraten, maar ook microben die in mariene omgevingen leven. Het mariene landschap reikt van kustwateren en getijdenzones tot de open oceaan en de diepzee.

De biodiversiteit is extreem hoog. Belangrijke groepen zijn koralen, sponzen, weekdieren, schelpdieren, echinodermen (zoals zeesterren en zeekomkommer), kreeftachtigen, vissen en diverse micro-organismen. Functionele groepen omvatten fytoplankton als primaire producenten en zoöplankton als voornaamste prooi. Belangrijke habitats zijn kustzones, mangrovebossen, kelpvelden, koraalriffen en de diepe zeebodem.

Voedselweb en processen: fotosynthese door fytoplankton levert de basis van de mariene voedselschakel, waarna energie via voedselnetwerken door ecosystemen stroomt. Per trofisch stadium gaat naar schatting ongeveer tien procent van de energie over. Koolstof-, stikstof- en fosforcycli spelen een centrale rol, met interacties tussen organismen, decomposers en sedimentatie.

Ecosysteemdiensten: oceaanleven levert voedsel via visserij en aquacultuur, ondersteunt recreatie en toerisme, en reguleert het klimaat door koolstofopslag en essentiële ecologische functies zoals kustbescherming tegen erosie en stormen. Publieke gezondheid en medicijnontdekking zijn ook verbonden aan mariene biodiversiteit.

Bedreigingen en behoud: overbevissing, verlies van habitats door verontreiniging en menselijke activiteiten, vervuiling (plastics, olie) en klimaatverandering leiden tot opwarming, verzuring en veranderingen in zuurstofniveaus. Behoud maatregelen omvatten mariene beschermde gebieden, ecosysteem-gebaseerd beheer, duurzame visserij en internationale samenwerking. Onderzoek en monitoring gebruiken boeien, satellieten en autonome onderwatervoertuigen.