nitrietnitraat

Nitrietnitraat is een type zout in de anorganische chemie waarin zowel nitriet- als nitraatgroepen voorkomen, gebonden aan een kation zoals natrium, kalium of ammonium. In wetenschappelijke literatuur wordt het beschouwd als een mixed-anion zout met NO2− en NO3− als aanwezige anionen. De exacte formule hangt af van het gebruikte kation en de ladingbalans.

De stof bevat twee verschillende stikstof-oxidentaties, namelijk +3 in nitriet en +5 in nitraat. De aanwezigheid van beide anionen kan de redox-kenmerken van het zout beïnvloeden, waardoor het in bepaalde omstandigheden mogelijk een krachtiger oxidator is dan zuiver nitriet of nitrate. Fysische eigenschappen hangen af van het specifieke kation; vaak komen nitrietnitraat-zouten voor als witte tot kleurloze kristallen of poeders en zijn ze oplosbaar in water tot een zekere mate afhankelijk van het gekozen kation.

Natuurkundig komt nitrietnitraat zelden voor als losse stof; het wordt meestal synthetisch geproduceerd in laboratoriumomstandigheden of gezien als tussenproduct in onderzoeksprocessen. Een gangbare aanpak is via uitwisseling (metathese) van bestaande nitriet- en nitraatzouten of door in situ-formatie in oplossingen, gevolgd door kristallisatie.

Toepassingen van nitrietnitraat zijn beperkt en liggen voornamelijk in onderzoek naar mixed-anion zouten en in selectieve chemische studies waar zowel NO2− als NO3−-functies gewenst zijn. Het dient oorspronkelijk als oxidator onder bepaalde omstandigheden en kan in analytische of organische syntheses voorkomen, maar heeft geen brede industriële toepassing.

Veiligheid: nitriet- en nitraatzouten zijn oxiderende stoffen die irritatie kunnen veroorzaken bij contact met huid, ogen of ademwegen. Inname kan ernstige gezondheidsrisico’s opleveren. Opslag en gebruik vereisen passende veiligheidsmaatregelen overeenkomstig de geldende regelgeving en SDS-informatie.