netwerkdienst

Een netwerkdienst is een softwarecomponent die via een netwerk functionaliteit levert aan andere systemen of gebruikers. De dienst biedt een interface, zoals een API of een netwerkprotocol, waardoor andere programma’s verzoeken kunnen sturen en responsen ontvangen. Netwerkdiensten draaien meestal op servers en kunnen verspreid zijn over meerdere knooppunten om schaal- en fouttolerantie te verbeteren.

Kenmerken en werking: netwerkdiensten communiceren doorgaans volgens een client-servermodel of via API-gebaseerde patronen. Het verkeer verloopt via standaard netwerkprotocollen zoals TCP/IP en wordt vaak benaderd via een bepaald poortnummer of endpoint. Een dienst kan stateless zijn of stateful, en omvat vaak beveiligingsaspecten zoals authenticatie, autorisatie en encryptie (bijv. TLS).

Typen netwerkdiensten: infrastructuurdiensten leveren basisfunctionaliteit voor het netwerk, zoals DNS (naamomzetting), DHCP (IP-adrestoewijzing), tijdsynchronisatie (NTP) en directorydiensten (LDAP). Applicatiediensten leveren specifieke toepassingen, zoals webdiensten (HTTP/HTTPS), e-maildiensten (SMTP/IMAP), bestandsdiensten (SMB, NFS) en database- of mediaservices. In moderne omgevingen kunnen netwerkdiensten ook worden aangeboden via service-orientated of microservices-architecturen.

Beheer en beveiliging: netwerkdiensten vereisen beheer en toezicht, waaronder monitoring, back-ups, updates en maatregelen tegen downtime. Voor hoge beschikbaarheid wordt vaak gebruikgemaakt van load balancing, failover en service discovery. Beveiliging omvat maatregelen zoals sterke authenticatie, autorisatie op basis van rollen, en encryptie tijdens transport en opslag.

Zie ook: netwerkarchitectuur, client-servermodel, clouddiensten, bewaking en beveiliging.